در ارديبهشت ماه سال 1350، مجله ي آن روزهاي اطلاعات هفتگي گزارشي درباره ابهر به چاپ رساند.اين گزارش كه در بردارنده ي نكته هاي ظريف اجتماعي آن روزگاران ابهر مي باشد براي آگاهي بيش تر علاقمندان اين سرزمين كهن در اين مجموعه نقل مي گردد.
در كنار ابهر رود نه تنها مي توان از سر عقل و حكمت گذر عمر را تماشا كرد، بلكه مي توان از هواي لطيف و آرامش اين شهر به آرامي هاي خاص شرق نيز رسيد. ابهر را اگر بر سر آن باشيم كه برايش القاب جستجو كنيم، مي توان شهر سرسبز، شهر آرامي، شهر خانه هاي سفيد و روشن و شهر دفينه ها ناميد، ولي من ترجيح مي دهم كه ابهر را شهر رستگاران و سبكباران بناميم. اگر سند و دليل از من بخواهيد، كارم آسان نخواهد بود، اما اگر اهل تاريخ و جستجو و متون باشيد، خواهيد ديد كه خاك ابهر، سينه ي گشوده اش را آرامگاه صافي ترين دراويش وارستگان كرده است. البته اينك از مزار و مقبره هاي دراويش آثار بسياري نخواهيد يافت، اما هر چه هست، هنوز از پير احمد زهرنوش، شاهزاده كبير و پير سكينه خاتون، نشاني ها در شهر هست. ابهر بي گمان هنوز مي تواند آن روزگاران برجستگي ها را به خاطر آورد.
از اواخر مهر كانال هاي ديجيتال در شهرستان ابهر قابل دريافت است
تعداد كانال هاي راديوئي و تلويزيوني دريافتي توسط گيرنده هاي ديجيتال در هر شهر به تعداد كانال هايي كه از طريق فرستنده ارسال مي شود ، بستگي دارد.
كه در ابهر 18 كانال تلوزيوني و 11 كانال راديويي قابل دريافت ميباشد
كانال هاي تلوزيوني شامل :
كانال 1 و 2 و3 و4 و تهران و خبر و جام جم 1 وكانال هاي مستند، نمايش، آي فيلم، ، Press TV، شبكه استاني اشراق (زنجان)، شما، بازار، ورزش و پويانمايي و اموزش و قران ميباشد
كانال هاي راديويي شامل راديو ايران و راديو جوان و راديو پيام و راديو آوا و راديو فرهنگ و ... ميباشد
مردم شريف و فهيم شهرستان ابهر و شهرستان هاي خرمدره و قيدار
در راستاي حفظ سلامت جسم و اعصاب و داشتن تني سالم و آرامش شما در هر شرايطي لطفا به نكته زير توجه كنيد و حتما آن رعايت كنيد:
.
.
.
لطفا جمعه ها بيمار نشويد
و سعي كنيد سانحه رانندگي و ... در روزهاي جمعه براي شما اتفاق نيوفتد
مدير ادارهي ميراث فرهنگي و گردشگري شهرستان ابهر در استان زنجان از كشف30قطعه شيء بسيار نفيس متعلق به هزارهي اول پيش از ميلاد از خانهي در ابهرخبر داد.
داوود آبيان در گفتوگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در اينباره توضيح داد: چند روز پيش، مأموران نيروي انتظامي شهرستان ابهر هنگام انجام مأموريت در خانهي فردي،سي قطعه شيء تاريخي باارزش را شناسايي كردند. پس از بررسي كارشناسي اين اشيا مشخص شد كه آنها يك گنجينهي كاملا سالم و متعلق به دورهاي هستند كه در استان زنجان از آن اطلاعات زيادي نداشتيم.
اين باستانشناس دربارهي اشياي كشفشده گفت: اين اشيا شامل ظرفهاي متنوع سفالي در اندازههاي متفاوتاند كه هيچكدام شبيه يكديگر نيستند و نقوش ريز مينياتوري در بخشهاي متفاوت آنها وجود دارد.
او با اشاره به اينكه اين ظرفها آيينياند، بيان كرد: اشياي كشفشده به دورهي عصر آهن III و دورهي فراهخامنشي تعلق دارند. دو نمونهي بسيار ارزشمند نيز از دورهي هخامنشي شناسايي شدهاند كه از سايتهاي مرتبط با اين دوره، در گذشته فقط يك نمونه در سلطانيه شناسايي شده است.
ابهر يكي از شهرهاي خاوري استان زنجان و دومين شهرستان با اهميت بعد از زنجان است . ابهر از نخستين زيستگاههاي انساني ايران است . مساحت اين شهرستان بيش از 3362 كيلومتر مربع است
اين شهرستان از شمال به شهرستان طارم و از شمال شرقي به استان قزوين ، از شرق به شهرستان تاكستان ، از جنوب به استان همدان و از غرب به شهرستان خدابنده محدود است .
اين شهرستان در 49 درجه و 25 دقيقه تا 48 درجه و 35 دقيقه طول شرقي نصف النهار گرينويچ و 36 درجه و 45 دقيقه تا 35 درجه و 50 دقيقه عرض شمالي خط استوا قرار گرفته است .
از نظر توپوگرافي در انتهاي كوه هاي زنجان جنوبي قرار گرفته است و داراي رودهاي مهمي بنام ابهررود و خرارود.
از عوامل اصلي انگيزه ي ايجاد شهر ابهر ، عوامل جغرافيايي بوده است .جريان رودخانه ابهر رود كه باعث به وجود آمدن سرزمينهاي آبرفتي و حاصلخيز نسبتاً وسيع اطراف آن شده ، عامل رشد كشاوزي مي باشد .
ديگر وجود آب و هواي مساعد جهت ايجاد و رشد كشاورزي ، دامداري بود كه از جهت اقتصادي نقش عمده اي براي ساكنين شهر ابهر داشته است.
حداكثر رطوبت نسبي درشهر بالغ بر 5/94 % وحداقل آن 3/23 % مقدار متوسط بارندگي ساليانه 300 ميليمتر است كه در كوهستانها به 450 ـ 350 ميليمتر مي رسد . منطقه داراي زمستانهاي سرد وتابستان هاي معتدل بـــوده .عمده بارندگي درفصل زمستان وبهار اتفاق مي افتد .درجه حرارت هوا در مرداد به حدود 35 درجه سانتي گراد ودربهمن ماه كه حداقل آن 20 درجه سانتي گراد مي رسد اين منطقه از اقليم نيمه سرد سير خشك كشور محسوب مي گردد تعداد روزهاي يخبندان سال بطور متوسط بين 85 ـ 105 روز مي باشد بادهاي منطقه جهت وشدتهاي متفاوتي دارند .مهمترين آنها عبارتند از باد مه باد سردي راگويند كه جهت وزش آن از شمال وشمال غربي است وعلت وزش آن اختلاف فشار هوا در دوطرف رشته كوه البرز ميباشد .
باد گرم ،باد راز ، كه ساكن آن منطقه آن را (شره ) مي نامند بر خلاف جهت باد مه مي وزد يعني از جنوب شرقي است . اين باد موجب افزايش ميزان تبخير وكم شدن رطوبت ودر نتيجه باعث خشكي مزارع وعلفزارهاگرديده كه از نظر كشاورزي مضر تلقي ميگردد .
براساس بررسي هاي انجام شده نخستين جايگاه سكونت در ابهر قلعه تپه بوده كه اين منطقه را مي توان جزو اولين زيستگاه هاي استان زنجان به شمار آورد كه قدمت آن به هزاره هاي پيش از ميلاد مي رسد . كشفيات موجود ثابت كرده است كه قدمت " قلعه تپه" يا "تل دارا" به دوره كيانيان مي رسدؤ همچنين ثابت شده كاخ داراب شاه " پادشاه كياني در اين منطقه قرار داشته و احتمالا در ان دوران اين قلعه به عنوان پادگان سربازان استفاده مي شده است".
منطقه ابهر از نخستين زيستگاه هاي انساني ايران است كه از قذمت و پيشينه طولاني بر خوردار بوده است. نشانه هاي موجود در تپه هاي باستاني منطقه ، بر وجود حيات در هزاره اول پيش از ميلاد در اين منطقه گواهي مي دهند.
به استناد شواهد تاريخي موجود ، در سال 821 پيش از ميلاد قبايل مختلف مادها تحت رهبري فرمانده خود "هاناسيروكا" در محلي به نام "بيت سگبات" واقع در دره ابهر چاي جمع شدند و در اين محل ميان آن ها و آشوري ها نبردي در گرفت.در دوران ساسانيان ناحيه واقه بين ابهر رود و خر رود بسيار اباد و از موقعيت ممتازي برخوردار بوده است.
در دوران ساسانيان منطقه ابهر رودتحت تسلط يكي از هفت خاندان مهم حكومت گر ايران بنام خاندان مهران قرار داشته و از رونق خوبي برخوردار بوده است . در دوره اسلام نيز به علت هم مرز بودن با ديلم و تمايل سرداران عرب به تسلط بر ديلم اهميت خاصي داشته است . در دوران قاجار نيز به علت ارتباط با روسيه و گذشتن مسير ارتباطي تهران – روسيه از ابهر و زنجان، اين منطقه اهميت ارتباطي داشته است.
آثار موجود در تپه باستاني موجود در منطقه ابهر بر تاريخ طولاني تر منطقه گواهي مي دهند ولي به علت كمبود اطلاعات و انجام نشدن حفاري هاي علمي در آن ها گمان تاريخي ، مورد ترديد است. در سال 1330 هجري قمري جهانشاه خان افشار ، يكي از مالكين مقتدر و ريس ايل افشار خمسه ،در قلعه تپه كاوش كرده و اشياي با ارزشي را مي توانست بر ديرينگي تاريخ اين منطقه گواهي دهد،از زير خاك بيرون آورده و با خود برده است.از ان جا كه در اين كاوش هيچ گونه اصول حفاري . باستان شناسي رعايت نشده ، اين منطقه به كلي زير و ور شده و ادامه كار براي كارشناسي سخت شده است.
نژاد مردم شهرستان ابهر آريايي و زبان اصلي آنان تركي است ولي در مكالمات رسمي زبان فارسي رايج است. قبل از هجوم اقوام مغول،زبان بومي اهالي منطقه، فارسي بوده است ولي از قرن هفتم به بعد ، پس از استقرار اقوام ترك در منطقه و مهاجرت ترك هاي اذري به اين منطقه زبان تركي جانشين زبان فارسي پهلوي شده است.
برگرفته از كتاب چقدر ايران را ميشناسيم؟ نويسنده: پروانه پرچكاني