مدير ادارهي ميراث فرهنگي و گردشگري شهرستان ابهر در استان زنجان از كشف30قطعه شيء بسيار نفيس متعلق به هزارهي اول پيش از ميلاد از خانهي در ابهرخبر داد.
داوود آبيان در گفتوگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در اينباره توضيح داد: چند روز پيش، مأموران نيروي انتظامي شهرستان ابهر هنگام انجام مأموريت در خانهي فردي،سي قطعه شيء تاريخي باارزش را شناسايي كردند. پس از بررسي كارشناسي اين اشيا مشخص شد كه آنها يك گنجينهي كاملا سالم و متعلق به دورهاي هستند كه در استان زنجان از آن اطلاعات زيادي نداشتيم.
اين باستانشناس دربارهي اشياي كشفشده گفت: اين اشيا شامل ظرفهاي متنوع سفالي در اندازههاي متفاوتاند كه هيچكدام شبيه يكديگر نيستند و نقوش ريز مينياتوري در بخشهاي متفاوت آنها وجود دارد.
او با اشاره به اينكه اين ظرفها آيينياند، بيان كرد: اشياي كشفشده به دورهي عصر آهن III و دورهي فراهخامنشي تعلق دارند. دو نمونهي بسيار ارزشمند نيز از دورهي هخامنشي شناسايي شدهاند كه از سايتهاي مرتبط با اين دوره، در گذشته فقط يك نمونه در سلطانيه شناسايي شده است.
تپه صايين قلعه ابهر
تپه تاريخي صايين قلعه، به هزاره اول پيش از ميلاد تعلق دارد باوسعت 40×60 و ارتفاع 4 متر، در داخل محوطه امام زاده يحيي (ع) قرار گرفته است. گمانه هاي موجود حاكي از اين است كه وسعت اين تپه تاريخي بيش تر از تپه امروزي بودهاست. قبرهاي موجود در محوطه از زيست انسان ها در اين تپه و در سه دوره مشخص در اينتپه حكايت دارد. آثار كشف شده از اين تپه بر استقرار انسان ها در هزاره اول قبل ازميلاد، قرن هشتم هجري قمري و آثار مربوط به دوره هاي جديد تر اسلامي گواهي مي دهند.
منجيق تپه ابهر
منجيق تپه در روستاي نيماور قرار گرفته و قدمت آن به هزاره اول قبل از ميلاد مي رسد.
تپه يونجهزار ابهر
محوطه تاريخي تپهيونجه زار به هزاره دوم پيش از ميلاد نسبت داده مي شود. اين تپه در نزديكي روستايدهجلال و به فاصله 7 كيلومتري جنوب سلطانيه در سمت چپ جاده سلطانيه - خدابنده قرارگرفته است.
مراد تپه ابهر
مراد تپه در روستاي يوسف آباد ازتوابع شهرستان ابهر قرار گرفته است و پيشينه آن به قرون ششم و هفتم هجري قمري مربوطمي رسد. اين تپه توسط سازمان ملي ميراث فرهنگي و با شماره 1132 به ثبت تاريخي رسيدهاست.
تپه ديزج آباد ابهر
تپه ديزج آباد كه به هزاره دوم پيش از ميلاد نسبت داده مي شود در نزديكي روستاي ديزج آباد و به فاصله 10 كيلومتريباختر سلطانيه در سمت راست جاده ترانزيتي زنجان - تهران واقع شده است. ظروف مختلفبه دست آمده از اين منطقه سفالهاي نخودي و خاكستري رنگ، ظروف با لبههاي صاف،لولههاي بلند و كاسههاي دسته دار كه مورد مطالعه پژوهشگران قرار گرفته اند، نسبتاين محوطه را با هزاره دوم قبل از ميلاد ثابت مي كنند.
تپه هاي پيوسته ابهر
تپه هاي پيوسته دو تپه بزرگ و كوچك هستند كه در فاصله 150 متري ازيكديگر در چمن سلطانيه و به فاصله 3 كيلومتري شمال باختري گنبد سلطانيه در طرف راستجاده ترانزيتي زنجان - تهران قرار گرفته اند و درحد فاصل آن ها آثار سطحي به وضوحقابل تشخيص است. تپه بزرگ تر داراي ابعاد 100×100 متر و ارتفاع 4 متر و تپه كوچك ترداراي ابعاد 57 × 62 متر و ارتفاع 5/1 متر واقع شده است. آثار به دست آمده از اينتپه ها بر وجود تمدني ناشناخته در منطقه گواهي مي دهند.
تپه تاريخي سنبل آباد ابهر
در فاصله 7 كيلومتري شمال باختري گنبد سلطانيه و درروستاي سنبل آباد در داخل چمن سلطانيه، تپه اي به وسعت 75×60 و ارتفاع 8 متر قرارگرفته است كه مطالعه و مقايسه سفالهاي پراكنده آن قدمت تپه را تا اوايل قرن هاياوليه ميلادي و دوران تيموريان نشان ميدهد. به عبارت ديگر در اين تپه تمدني حدوداً 800 ساله قابل تعقيب و شناسايي است.
تپه هاي سعيد آباد ابهر
تپه هاي سعيد آباد (كرسف) در جنوب باختري سلطانيه واقع شده وداراي ارزش هاي باستان شناسي هستند.
علمدار تپه ابهر
علمدار تپه، تپه كوچكي است كه در قسمت شمال باختري امام زاده زيدالكبير ابهر قرار گرفته و مردم محلي اعتقادات خاصي نسبت به آن دارند و آن را مقدس مي دانند. گفته مي شود كه مردم محلي هنگام دچار شدن به تب و لرز مدتي بر روي اين تپه مي خوابند و عقيده دارند كه تب آن ها قطع خواهد شد و بهبودي حاصل خواهند كرد
ديگر تپه هاي باستاني ابهر
به لحاظ قدمت تاريخي منطقه سلطانيه و ابهر، در روستاهاي اطراف اين مناطق، تپه هاي تاريخي زيادي قرار دارند كهبرخي از آن ها عبارتند از: تپراق تپه در روستاي نصير آباد، گل تپه در روستاي سنبلآباد، تپه سرو جهان در روستاي سرو جهان و تپه قلعه باشي در روستاي الگزير. تپه هايديگري نيز در منطقه وجود دارند كه هنوز شناسايي و نام گذاري نشده اند
تعدادي از عمارات و محوطه هاي باستاني در شهرستان ابهر در نوشته هاي قبلي معرفي شده اند اينجا برخي ديگر از عمارات و محوطه هاي باستاني شهرستان را معرفي مي كنم
ارگ سلطنتي ابهر
معبد صخره اي داش كسن ابهر
بناي تاريخي چلبي اوغلي ابهر
حمام سالار ابهر