از انجا كه منطقه ابهر همواره يك منطقه آباد و تاريخي بوده است و از اطراف و اكناف اين سرزمين جمعيت زيادي به آن سرازير مي شده ، داراي زاهدان و عارفان بزرگي بوده است. اين منطقه محل تجمع اهل عرفان و تصوف و زاهدان و انديشمندان بوده است .منطقه ابهر از قرن سوم تا ششم هجري قمري يكي از مراكز ترويج عقايد و مراسم تصوف و عرفان به شمار مي امده ، عارفان بزرگ و نام اوري در تاريخ تصوف پرورش داده است، گفته مي شود شيخ صفي الدين اردبيلي جد پادشاهان پادشاهان صفوي در ايام جواني خود در ابهر مشغول كسب معلومات عارفان و صوفيان بوده است.

طاهر بن حارث از عارفان به نام ابهر است كه از اركان صوفيه بوده و در سال 303 هجري قمري وفات يافته است. مقبره اين عارف نامي در شهر ابهر واقع شده و در طول تاريخ نقش زيارتگاه و خانقاه را داشته است. مريدان اين شيخ بزرگوار كه همه از همه اكناف دنياي اسلام به سويش مي امدند ،بعد از مرگش مقبره او را قرن ها قبله گاه خود و ديگر صاحب دلان و عارفان محسوب كرده اند .بزرگاني چون شمس تبريزي ، شيخ شهاب الدين اهري ، شيخ صفي الدين اردبيلي و ده ها عارف نامي ديگر مدتي در آن مقام چله نشسته اند. برخي وي را هم عصر و هم سنگ عارف گرانقدر "شبلي" مي دانند.

طريقت ابهر كه در تاريخ تصوف اسلام نقش بسزايي داشته به طاهر بن حارث نسبت داده مي شود . مهم ترين كتاب بر جاي مانده از اين عارف ارزشمند روضات الجنان و جنات الجنان است. ركن الدين سجاسي را از پيروان والا مقام اين عارف بزرگوار مي دانند .

برگرفته از كتاب چقدر ايران را ميشناسيم؟ نويسنده: پروانه پرچكاني